Een van de best practises is lotgenotencontact. De Stichting Suïcide Preventie Centrum organiseert sinds 2021 diverse vormen van lotgenotencontact. Dit lotgenotencontact vindt plaats in groepen (Over Leven, Mee Leven en Na Levengroepen) en op individueel niveau. De Over Leven groepen zijn gericht op mensen die zelf te maken hebben met suïcidale gedachten en gedrag. De Mee Leven groepen zijn voor mensen die iemand in hun omgeving hebben die met suïcidaliteit te maken heeft (naasten). De Na Leven groepen zijn bedoeld voor mensen die iemand verloren zijn aan suïcide. De mogelijkheid tot individueel lotgenotencontact is beschikbaar voor alle drie de doelgroepen.
Het lotgenotencontact wordt uitgevoerd door mensen die zelf met suïcidaliteit te maken hebben gehad. Zij hebben de training ED-S (Ervaringsdeskundige Suïcidaliteit) gevolgd en worden begeleid en ondersteund door medewerkers van de Stichting Suïcide Preventie Centrum. Waar mogelijk wordt er bij voorkeur samengewerkt met lokale organisaties zoals herstel/zelfregie centra of welzijnsinstellingen.
Naast de 15 fysieke lotgenotengroepen organiseert de stichting 3 online groepen. In 2023 zijn er in groepsverband meer dan 1300 contacten geweest. De bijeenkomsten zijn op basis van anonimiteit en alleen het aantal deelnemers per bijeenkomst wordt bijgehouden.
Naast de 1300 contacten in groepsverband zijn er ruim 120 individuele contacten geweest. Zowel bij de groepen als bij de individuele contacten is er in 2024 een toename van aanvragen.
Meerwaarde
Waarom is lotgenotencontact een belangrijk aspect in het verminderen van suïcidaliteit? Een vraag die vrij makkelijk te beantwoorden is; gedeelde smart is halve smart. Maar het is veel meer dan dat. In de groepen ontmoeten de deelnemers anderen die in een soortgelijke situatie als hen zitten. Ze maken allemaal min of meer hetzelfde mee. Dit verminderd het eenzaamheidsgevoel, verstandelijk weet iedereen dat er meer mensen met dezelfde situatie te maken hebben, maar het voelt meestal niet zo. Daarnaast ervaren de deelnemers dat ze gezien en gehoord worden, ze ontvangen erkenning en herkennen zichzelf in wat de ander verteld. Een van de meest belangrijke aspecten van het lotgenotencontact is dat de deelnemers mensen ontmoeten die daadwerkelijk begrijpen wat zij meemaken.
Het verminderen van het eenzame gevoel, het gezien en gehoord worden en het begrepen worden, versterkt het zelfvertrouwen van de deelnemers. Het uitwisselen van handvatten en het open kunnen praten over hun situatie (hun gedachten) versterkt het zelfbeeld van de deelnemers. Door deel te nemen vinden veel mensen de woorden om hun omgeving, inclusief eventuele hulpverleners, beter duidelijk te maken waar zij allemaal mee te maken hebben. Hierdoor kunnen zij zich beter staande houden in de maatschappij met als gevolg dat zij weer, of beter, deel gaan nemen aan de maatschappij.
Ook voor de deelnemers die ergens in zorg zijn heeft het lotgenotencontact een duidelijke meerwaarde. Vooral het open kunnen uiten van hun gedachte, zonder mogelijke onnodige gevolgen (interventie), geeft hen ruimte in het hoofd. Ruimte waardoor er meer plek is voor andere gedachten en andere dingen. Dit heeft een duidelijke invloed op de resultaten van eventuele behandeling of therapie.